Leestip van de dag – vrijdag 30 september 2016

Een Belgische terugblik op Assisi

De Belgische reacties na de interreligieuze bijeenkomst in Assisi zijn unaniem: ‘Het waren profetische momenten.’

Vijfhonderd religieuze leiders stuurden op de 30ste interreligieuze bijeenkomst in de stad van Sint-Franciscus samen een vredesverklaring de wereld in, maar de Vlaamse pers gaf niet thuis. In de Belgische delegatie – meer dan dertig leden en sympathisanten van het organiserende Sant’Egidio, de bisschoppen Johan Bonny van Antwerpen, Jean-Pierre Delville van Luik en Leon Lemmens van het Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen, de Brusselse opperrabbijn Albert Guigui, vicevoorzitter Mohamed Achaibi van de moslimexecutieve samen met het hoofd van de Belgische imams en moslimtheologen, Taher Tugjani, en ten slotte de orthodoxe metropoliet Athenagoras Peckstadt – werd daarop veeleer met meewarigheid dan met ergernis gereageerd.

Doe wel en zie niet om

Al maakte Mohamed Achaibi wel een pertinente opmerking. De media staan op de eerste rij telkens de naam van God misbruikt wordt voor oorlog of geweld. Maar als de wereldgodsdiensten elkaar ontmoeten om samen een boodschap van vrede te verspreiden, geven ze niet thuis. Onze media verwaarlozen aldus hun maatschappij-opbouwende rol.
Monseigneur Johan Bonny relativeerde echter. We weten al langer dat media meer geïnteresseerd zijn in conflict en geweld dan in harmonie en vrede. Laat ons de raad van het evangelie ter harte nemen: Doe goed en zie niet om.
Toch maakt dit gebrek aan mediabelangstelling het moeilijker om politieke beleidsmakers achter deze vredesoproep te scharen. Politici denken sowieso altijd meer op de korte termijn, analyseert Hilde Kieboom, voorzitster van Sant’Egidio in de Lage Landen en internationale vicevoorzitster van de gemeenschap, maar in dit klimaat van terugplooi op zichzelf en groepsegoïsme is het nog moeilijker om ze te overtuigen.

Vredeswerk vraagt geduld

Toch kwamen op deze 30ste interreligieuze bijeenkomst ook enkele concrete resultaten van het netwerk aan vredestichters in de geest van Assisi aan bod. Zo bedankte de president van de Centraal-Afrikaanse Republiek, Faustin Archange Touadéra, Sant’Egidio expliciet voor het geleverde werk. De religieuze leiders in mijn land, zowel christenen als moslims, zijn niet in de val van het religieuze conflict gestapt en hebben zo een burgeroorlog weten te vermijden. Want vredeswerk vergt inderdaad geduld. Het was niet de eerste keer dat ik naar zo’n bijeenkomst kwam, vertelt metropoliet Athenagoras. Je begint na een tijd een aantal mensen beter te kennen en met vertrouwen grondiger te discussiëren. Bovendien komt het er ook op aan de boodschap na elke bijeenkomst in onze gemeenschappen en moskeeën uit te dragen, aldus nog Mohamed Achaibi. Daarom was het goed dat Taher Tugjani er deze keer bij was en hierover rechtstreeks onze imams kan briefen.

Profetische momenten en gebaren

Bisschop Johan Bonny wijst op drie elementen om het succes van deze editie van de interreligieuze bijeenkomsten te vatten. Enerzijds was er de aanwezigheid van paus Franciscus, die zich duidelijk inspireert op de Sint-Franciscus en de ‘poverello’ van deze tijd probeert te zijn: voor de armen en voor de vrede. Verder was er natuurlijk de magie van de stad Assisi, die de franciscaanse spiritualiteit als het ware uitademt en waar paus Joannes Paulus II dertig jaar geleden het profetische idee had alle religieuze wereldleiders samen te brengen. En uiteindelijk telde ook het moment in de geschiedenis: het was de eerste keer dat de wereldgodsdiensten elkaar ontmoetten sinds de vele tragische gebeurtenissen van de voorbije maanden, in Parijs, in Brussel en Zaventem, in Nice, in Saint-Étienne-du-Rouvray en op zovele plaatsen op de wereld. Ja, dit waren werkelijk profetische momenten en profetische gebaren van onderlinge verstandhouding.

Belang van de oecumene

Toch is het werk niet af. Interreligieuze dialoog is belangrijk, zegt de leider van de orthodoxen in België, Luxemburg en Nederland, mgr. Athenagoras Peckstadt, maar laat ons de oecumene toch niet uit het oog verliezen. Inderdaad, sommige orthodoxe patriarchen waren afwezig omdat ze aan de katholiek-orthodoxe dialoog in het naburige Chieti deelnamen, maar anderen – zoals bijvoorbeeld de Russisch-orthodoxen – zijn om geopolitieke of kerkpolitieke redenen weggebleven. Dat is jammer, zegt Athenagoras, want we hadden in Assisi bijvoorbeeld graag moslimleiders uit het beproefde Syrië samengebracht met orthodoxe bisschoppen, maar de orthodoxe patriarch Johannes van Antiochië – de broer trouwens van de ontvoerde bisschop Paul Yazigi van Aleppo – was afwezig. Iedereen weet natuurlijk dat de orthodoxe christenen in Syrië doorgaans het regime van Bashar Al-Assad genegen zijn, omdat het de religieuze diversiteit nooit iets in de weg legde.

Bron: Kerknet.be

Assisi

Assisi