26 dec – H. Stefanus, eerste martelaar

Feest

Uit de Handelingen van de Apostelen 6, 8-10 + 7, 54-60

Stefanus verrichtte dankzij Gods genade en kracht grote wonderen en tekenen onder het volk. Enkele leden van de synagoge van de Vrijgelatenen, waartoe ook Joden uit Cyrene en Alexandrië behoorden, evenals Joden uit Cilicië en Asia, kwamen echter in verzet en begonnen met hem te redetwisten, maar ze konden niet op tegen zijn wijsheid en tegen de Geest die hem bezielde. Toen ze hem hoorden, werden ze razend op hem, ze knarsetandden van woede. 
Maar vervuld van de heilige Geest sloeg Stefanus zijn blik op naar de hemel en zag de luister van God, en Jezus, die aan Gods rechterhand stond, en hij zei: ‘Ik zie de hemel geopend en de Mensenzoon, die aan Gods rechterhand staat.’ 
Maar ze schreeuwden en tierden, hielden hun handen voor hun oren en stormden met zijn allen op hem af. Ze dreven hem de stad uit om hem te stenigen.
De getuigen gaven hun mantel in bewaring bij een jongeman die Saulus heette. 
Terwijl Stefanus gestenigd werd, riep hij uit: ‘Heer Jezus, ontvang mijn geest.’ 
Hij viel op zijn knieën en riep luidkeels: ‘Heer, reken hun deze zonde niet aan!’
En na deze woorden stierf hij.

Tussenzang: Ps 31, 3cd + 4 + 6 + 8 + 16 + 17

Refr.: Vertrouwvol leg ik mijn geest in uw handen, Heer.

Heer, wees voor mij een rots, een toevlucht,
een vesting die mij redding biedt.
U bent mijn rots, mijn vesting,
U zult mijn gids zijn, mij leiden,
tot eer van uw naam.

In uw hand leg ik mijn geest,
Heer, trouwe God, verlos mij.
Ik zal mij verblijden,
juichen over uw trouw,
want U ziet mijn ellende.

U kent de nood van mijn ziel.
mijn lot en mijn leven zijn in uw hand,
bevrijd mij van mijn vijanden en vervolgers.
Laat het licht van uw gelaat over mij schijnen,
toon uw trouw en red uw dienaar.

Vers voor het evangelie (Ps 118, 26a + 27a)

Alleluia.
Gezegend wie komt in de naam van de Heer.
De Heer is God, Hij verlicht ons.
Alleluia.

Uit het evangelie volgens Matteüs 10, 17-22

Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Pas op voor de mensen, want ze zullen je aan het gerecht uitleveren en je geselen in hun synagogen. Jullie zullen omwille van Mij worden voorgeleid aan gouverneurs en koningen, en getuigenis moeten afleggen ten overstaan van hen en de heidenen. 
Wanneer ze je uitleveren, vraag je dan niet bezorgd af hoe je moet spreken of wat je moet zeggen. Want wat je moet zeggen, zal je op dat moment worden ingegeven. Jullie zijn het immers niet zelf die dan spreken, het is de Geest van jullie Vader die in jullie spreekt. 
De ene broer zal de andere uitleveren om hem te laten doden, en vaders zullen hetzelfde doen met hun kinderen, en kinderen zullen zich tegen hun ouders keren en hen ter dood laten brengen. Jullie zullen door iedereen worden gehaat omwille van mijn Naam; maar wie standhoudt tot het einde zal worden gered.’

Van Woord naar leven

GEESTKRACHT  ALS TEGENWICHT
(Bij Hnd 6, 8-10; 7, 54-59)

Beste mensen, we staan aan het begin van de kersttijd, en nu, de allereerste dag na het grote feest van de Menswording van Jezus valt er meteen al een bom: onbeheerst bruut geweld, verminking, welllust, doodslag, haat. Dit alles gaat uit van velen tegenover één uitermate kwetsbare maar sterke man die vol was van de Geest: Stefanus.

We kunnen ons wel een moment realiseren dat dit ‘feest’ van het martelaarschap van Stefanus, niet historisch daags na het geboortefeest van Jezus plaats heeft gevonden, maar toch. In de liturgie zijn we nog lang niet met kerstmis klaar.  Die periode is pas net begonnen.
Dit gruwelijke verhaal valt wel ijskoud op ons dak.

Als we de nieuwsberichten beluisteren, dan gaat geweld dag in dag uit door, ja zeker, ook daags na Kerstmis. Hoezeer we verlangen naar vrede, en naar hoopgevende berichten, door het vieren van een verlossingsfeest van maar één dag, schieten we daar niet veel mee op, als de ellende meteen onvermoeibaar verwoestend doorgaat.

De geboorte van het Kind heeft een diepe betekenis, die ons enerzijds blij kan maken en doet jubelen van vreugde, maar anderzijds heeft de noodzaak van deze geboorte te maken met verlossing van alles wat niet goed is in deze wereld. Datgene wat ons doet huiveren en ons overmeestert. Is Kerstmis dan een leugen? Vieren we iets wat niet relevant is in deze tijd van oorlogen en geweld? Maken we onszelf wat wijs?

Oei, dat zijn niet mis te verstane vragen aan ons adres.

Laten we naar Stefanus kijken. Wat een geloof, wat een inzet, wat een vuur. In de lezing is een lang gedeelte weggelaten waarin Stefanus met diepe overtuigingskracht het woord doet Door dat deel wel te lezen, zien we, in de figuur van Stefanus een tegenkracht verrijzen die boven alle ellende uitstijgt. Het is de tegenkracht die Jezus zelf allereerst heeft laten zien. Het is een zo sterke tegenkracht die je overtuiging dat het allemaal geen zin heeft ombuigt naar de meest krachtige Geest die sterker is dan alle boze machten uit de hele wereld bij elkaar.

Vervuld van de heilige Geest sloeg Stefanus zijn blik op naar de hemel en zag de luister van God, en Jezus die aan Gods rechterhand stond en hij zei: Ik zie de hemel geopend en de Mensenzoon, die aan Gods rechterhand staat.

Ja, uiteindelijk sterft Stefanus aan de verwondingen zoals Jezus stierf aan het kruis … Stefanus, eerste martelaar, in de kracht van Gods geest.  In Stefanus zien we dat de lijdende mens de lijdende Christus IS. Niet alleen de lijdende mens van alle tijden, maar ook de Christus die alle lijden van de mensheid overwonnen heeft.

Hoe is het voor ieder van jullie om te leven vanuit je geloof in deze toch zeer barre tijden? Kan geloof je helpen om eruit te putten in je eigen lijden?
De laatste woorden van Stefanus waren: Heer Jezus, ontvang mijn geest. Ook Jezus gaf de GEEST. Aan ieder van ons!

Laten we bidden

Goede Vader, onze woorden vallen stil
als we direct na het vieren
van het hoogfeest van Kerstmis als blijde boodschap
zo’n bruut geweld moeten aanhoren en ondergaan.
Dit niet alleen toen, maar ook vandaag.
Het zet ons met twee benen op de grond,
het kan ons verlammen
en onze hoop op een betere wereld kapot maken.

Wij bidden U om de genade
dat wij sterk mogen zijn
en ons niets wijs laten maken door doemdenkers
die hun ogen sluiten voor al uw waarachtige
en zegenrijke beloften dat tenslotte
het kwaad nooit het eindpunt kan zijn.
Wij willen blijven geloven in het leven,
want U bént het Leven.

Wij geloven in U en in de kracht van de verrijzenis
van uw Zoon,  Jezus, de Levende.
Mogen we met Stefanes,
in navolging van Jezus zelf
de Geest die alles bewerken kan,
(mede door onze handen),
de ruimte geven
en zo blijven leven in hoop,
door Jezus, onze Verlosser.
Amen

Beste mensen, de kersttijd gaat door, laat die vreugde ons niet ontnomen worden en moge ons geloof steeds sterker worden, ondanks de slechte tegenkrachten.
Ricky Rieter

 

 

Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.