Gemis is de motor van de economie… en van religie

Column door Sim D’Hertefelt

Veel van onze menselijke bedrijvigheid komt voort uit een gemis. 

Reclamejongens (en -meisjes) weten dat. Als je iemand iets wil verkopen, begin je niet met een oplossing voor te stellen. Je begint met het wekken of creëren van een probleem, een onvervuld verlangen, een wens of ambitie die groter is dan wat er is. Gemis is de motor van de economie. 

Maar het kan ook het begin worden van een andere manier van in het leven staan. Ik noem het een religieuze manier van leven. Daarvoor moet je de werking en de diepte van het gemis goed verstaan. 

De gewoonlijke manier waarop gemis op ons leven inwerkt, is dat we grijpen naar dingen waarmee we de leegte kunnen vullen. Dat kunnen materiële dingen zijn, maar ook psychologische en zelfs spirituele. 

Doordat we grijpen naar dingen, houdt het gemis ons in de greep, zou je kunnen zeggen. 

Maar als je het gemis in de diepte volgt, dan kan je tot het besef komen dat het bodemloos is. 

Het heeft iets fundamenteels, ja zelfs oneindigs. We zijn geboren met een gat in ons binnenste dat we nooit helemaal gevuld krijgen. De dingen zijn te beperkt voor ons verlangen. Altijd ontbreekt er wel iets aan. Altijd knaagt aan ons een soort heimwee naar iets groters. We herinneren ons dat we voor iets ultiems bestemd zijn, ook als we niet weten wat dat zou kunnen zijn.

Wat doen we met onze gewone logica van het grijpen als we dat beseffen? Het kan best een existentieel crisismoment in ons leven zijn. 

Maar als we dan uiteindelijk —misschien omdat we niet anders kunnen— onze greep een beetje lossen, en vanuit onze onmacht om onszelf te redden, roepen om redding van elders, dan gebeurt er iets. Een roep vanuit de diepte van ons hart wordt altijd gehoord. Onze roep is de ruimte voor een ontmoeting met een andere instantie. Later zullen we die misschien namen geven en leren aanspreken met meer dan een roep. 

Maar ook de ervaren religieuze  mens die woorden, symbolen en rituelen gevonden heeft, zal het gemis en de roep levend, leeg en vrij moeten houden. 

Wie God denkt te bezitten, heeft niets. Want God is niet een iets, God is gemis. 

° Bron: Kerknet.be