Leestip van de dag – donderdag 1 februari 2018

Christelijke Kerken als
de vingers van één hand

Metropoliet Athenagoras was gastheer van de afsluitende gebedsdienst van de Gebedsweek voor de Eenheid van de Christenen in Brussel.

Afgelopen donderdag werd de jaarlijkse Gebedsweek voor de eenheid van de christenen in Brussel afgesloten met een gebedsdienst in de orthodoxe kathedraal van de heilige aartsengelen Michael en Gabriel aan de Stalingradlaan. Misschien hadden sommigen een meer oecumenische gebedsdienst verwacht, zei de gastheer, mgr. Athenagoras, die voor het oecumenisch patriarchaat van Constantinopel metropoliet van België en exarch van Luxemburg en Nederland is, maar wij dachten dat het goed was jullie kennis te laten maken met de orthodoxe liturgie en gebedstraditie, al duurt het dan wat langer. De gebedsdienst duurde inderdaad anderhalf uur, maar was bijzonder rijk aan symboliek. Bovendien had de metropoliet de diversiteit binnen de orthodoxie een plaats gegeven, onder meer door uitdrukkelijk de Russisch-orthodoxe aartsbisschop Simon van het patriarchaat van Moskou, de koptisch-orthodoxe priester Aghabious uit Leuven en priester Zadik Avedikian van de Armeens-apostolische Kerk in België aan zijn zijde uit te nodigen.

Er waren gezangen in het Byzantijns, het Roemeens en het Pools
en achter de iconostase namen priesters en diakens
van verschillende orthodoxe tradities aan de gebedsdienst deel.

Voor de katholieken zaten de Oegandese aartsbisschop Augustine Kasujja, de apostolische nuntius, en hulpbisschop Jean Kockerols van Brussel in het koorgestoelte, naast de vertegenwoordigers van de anglicaanse Kerk en de protestants en evangelische Kerken en gemeenschappen. In zijn homilie stond mgr. Jean Kockerols in drie stappen stil bij het thema van de Gebedsweek voor de Eenheid van de Christenen: Ontzagwekkend, Heer, is uw hand (Exodus 16,6). Het gaat ten eerste om de hand die samenbrengt en herenigt; maar het zou niet coherent zijn te bidden om de eenheid van de Kerk, de eenheid van het Lichaam van Christus terug te vinden als we niet, en wel in de eerste plaats, vragen om eenheid en verzoening binnen onze eigen gemeenschappen, binnen onze eigen Kerken. De hulpbisschop van Brussel had het ten tweede over de hand die het vertrouwen herstelt, want eenheid zal nooit zonder diversiteit kunnen, anders verwordt ze tot uniformiteit, totaal smaak- en kleurloos. Diversiteit wordt echter a priori gezien als een eigenaardigheid.

Diversiteit kan bruuskeren of twijfels doen rijzen;
soms maakt ze bang, lijkt ze gevaarlijk.
Elkaar vertrouwen is dus niet evident.
Mgr. Jean Kockerols

Ten slotte had mgr. Kockerols het over de hand die kracht geeft om te getuigen en hield hij een opmerkelijk pleidooi om ons gezamenlijk, cum una voce, tot de wereld en tot de stad te richten. In deze stad zouden de Kerken beter moeten overleggen om dé stem van christenen te laten horen over de grote vragen waarmee de stad geconfronteerd wordt. En mgr. Kockerols wees met name op drie uitdagingen: onze relaties met de moslims, om vreedzaam een juiste verbinding te maken tussen ons geloof et het leven van de polis, de politiek in de brede zin van het woord; onze relatie met de religieuze onverschilligheid van zovelen, die druk bezig met werelds vermaak en ambities op de korte termijn. En ten slotte onze gezamenlijke reactie op de vijandigheid tegenover het religieuze: er zijn er zelfs die beweren dat in een geseculariseerde wereld zoals de onze, godsdienst louter een privézaak moet zijn. Wat een onzin! Wat een gebrek aan inzicht! Hoe kunnen christelijke Kerken zich het best gezamenlijk uitdrukken in deze context?

Onze christelijke erfenis, uniek en onvervangbaar,
wordt systematisch gekleineerd,
terwijl het een unieke erfenis is voor vandaag en voor morgen.
Mgr. Jean Kockerols

In zijn openingswoord had metropoliet Athenagoras het gehad over een menselijke hand met zijn vijf vingers die zich hechten aan de palm ervan. De vijf vingers van de hand zijn verschillend. En ze handelen zonder elkaar nodig te hebben, zonder met elkaar in samenspraak te zijn. En toch zijn die vijf vingers onder elkaar verbonden op een of andere wijze. Wat hen samenhoudt, dat is de hand, als een gemeenzame wortel. De vingers putten hun kracht en leven vanuit de zenuwen van de hand om te antwoorden aan de behoeften van het lichaam. Zie daar wat de Kerk van Christus is. Mgr. Kockerols besloot zijn homilie met een verwijzing naar diezelfde metafoor. Wat valt er te doen en te hopen na zo’n oecumenische gebedsbijeenkomst? Dat alle vingers van de hand samen dezelfde partituur spelen, met name die van het evangelie. Dan zullen we Gods hand krachtig aan het werk zien.

Waarna de leiders van de verschillende cultussen het verzamelde volk samen zegenden en de orthodoxe aartsbisschoppen aan allen gezegend brood uitdeelden.

Benoit Lannoo

Bron: Kerknet.be