Lezingen van de dag – zondag 4 september 2016

23e zondag door het jaar – Cbijbel


Uit het boek Wijsheid 9, 13-18

De mens kan vanuit zichzelf en in oprechtheid, wijsheid zoeken en een zin in het leven. Maar de echte wijsheid bestaat in het ontdekken van de grenzen van zijn verstand en de beperktheid van zijn lichaam. Bid, en je zal de heilige Geest ontvangen en gered worden door de ware wijsheid.

Welke mens kent Gods bedoeling? Wie kan doorgronden wat de Heer wil? Armzalig is het denken van sterfelijke mensen, wisselvallig zijn onze overwegingen. Ons vergankelijke lichaam drukt zwaar op de ziel, de aardse tent is een last voor de geest die rijk aan gedachten is. En als we al nauwelijks kunnen bevatten wat er op aarde omgaat, en zelfs moeite hebben om te ontdekken wat onder handbereik is, wie kan dan doorgronden wat er in de hemel is? Wie kan uw bedoelingen kennen als u niet zelf wijsheid geeft en uw heilige Geest naar beneden zendt?’
Zo is het gegaan: de mensen op aarde werden op het rechte spoor geleid en ontvingen onderricht over wat U, Heer, goed vindt. De wijsheid heeft hen gered.

 

Psalm 90, 12-17

Refr.: Heer, vervul ons in de morgen met uw liefde.

Leer ons zo onze dagen te tellen
dat wijsheid ons hart vervult. Drieeenheid_2
Keer u tot ons, Heer – hoe lang nog?
Ontferm u over uw dienaren.

Vervul ons in de morgen met uw liefde,
laat ons van blijdschap juichen, al onze dagen.
Geef ons vreugde, vergoed de dagen dat u ons kwelde,
de jaren dat wij ellende doorstonden.

Toon uw daden aan uw dienaren,
maak uw glorie bekend aan hun kinderen.
Laat ons uw genade zien, Heer, onze God.
Bevestig het werk van onze handen,
het werk van onze handen, bevestig dat.

 

Uit de brief van Paulus aan Filémon 9b-10 + 12-17

De slaaf Onesimus, die zijn meester bestolen had en gevlucht was, werd door Paulus gedoopt. Zo heeft hij de grote familie vervoegd van de kinderen Gods, die vrijgekocht zijn door Christus. De meester, Filémon, die eveneens christen is, zal Onesimus niet terug als slaaf kunnen aannemen. Zij zullen voortaan broeders zijn. Het gist van de evangelische liefde is verborgen in het deeg van de heidense samenleving.

Ik, Paulus, een man van respectabele leeftijd, die gevangenzit omwille van Christus Jezus, zou u om een gunst willen vragen voor Onesimus, die tijdens mijn gevangenschap mijn kind is geworden. Ik stuur hem naar u terug, hoewel hij me na aan het hart ligt en ik hem graag bij me gehouden had. Dan had hij namens u voor mij kunnen zorgen nu ik omwille van het evangelie gevangenzit. Maar ik heb zonder uw medeweten niets willen ondernemen, want u moet mij niet een gunst verlenen omdat ik u onder druk zet, maar omdat u het zelf wilt. Misschien hebt u hem korte tijd moeten missen om hem voor altijd terug te krijgen, niet meer als een slaaf, maar als veel meer dan dat, als een geliefde broeder. Voor mij is hij dat al, hoeveel te meer moet hij het dus voor u zijn, zowel in het dagelijks leven als in het geloof in de Heer. Dus, als u met mij verbonden bent, ontvang hem dan zoals u mij zou ontvangen.

 

Alleluia.candles-936743_640
Ik ben het licht van de wereld, zegt de Heer.
Wie mij volgt zal het licht van het leven bezitten.
Alleluia.

 

Uit het evangelie volgens Lucas 14, 25-33

Wie beslist heeft om Christus te volgen, moet bereid zijn om alles achter te laten: zijn goederen, de dierbaarste banden, ja zelfs z’n leven. Daar ligt de ware wijsheid. Haar miskennen is loochenen dat Christus boven alles verkozen moet worden.

Grote mensenmenigten trokken met Jezus mee.
Hij wendde zich tot hen en zei: ‘Wie mij volgt, maar niet breekt met zijn vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zusters, ja zelfs met zijn eigen leven, kan niet mijn leerling zijn. Wie niet zijn kruis draagt en mij op mijn weg volgt, kan niet mijn leerling zijn. Want wie van jullie die een toren wil bouwen gaat niet eerst de kosten berekenen, om te zien of hij wel genoeg heeft voor de bouw? Als hij het fundament gelegd heeft maar de bouw niet kan voltooien, zal iedereen die dat ziet hem uitlachen en zeggen: “Die man begon te bouwen, maar het karwei afmaken kon hij niet.” En welke koning die eropuit trekt om met een andere koning oorlog te voeren, zal niet eerst bij zichzelf te rade gaan of hij wel met tienduizend man kan optrekken tegen iemand die met twintigduizend man tegen hem oprukt? Als hij dat niet kan, stuurt hij eerst, wanneer de troepen nog ver van elkaar verwijderd zijn, een gezant om naar de voorwaarden voor vrede te vragen.
Zo geldt ook voor jullie: wie geen afstand doet van al zijn bezittingen, kan mijn leerling niet zijn.

Van Woord naar leven

De overweging van deze zondag is van de hand van Frans Mistiaen, sjAls het evangelie ons vandaag vraagt onze krachten af te wegen om te zien of wij ons levensproject aankunnen, zoals die torenbouwer of die koning die ten strijde trekt, dan is het helemaal niet om ons te ontmoedigen, maar om de ernst van ons christelijk engagement te benadrukken. Al wie echt leerling van Jezus wil worden, hoort vandaag de uitnodiging om te groeien in het levensproject van de onbaatzuchtige liefde. Dat kan alleen als alles waaraan wij teveel gehecht geraken, ervoor moet wijken.Jezus vraagt zeker niet dat wij al onze relaties verbreken en van al onze bezittingen afstand doen. Onze familie- en vriendenrelaties en onze elementaire bezittingen zijn meestal geen hinder om de onbaatzuchtige liefde van het evangelie te beleven. Integendeel, zij zijn dikwijls juist het domein en het middel om onze dienstbaarheid voor anderen concreet uit te drukken. Liefde tot God en dienst aan de mensen staan niet in conflict met elkaar, maar liggen vooral in elkaars verlengde. Meestal moet er geen keuze gemaakt worden tussen beiden, maar voor beiden.Maar Jezus vraagt ons vandaag met aandrang dat wij ons zouden durven losmaken van die relaties en van die bindingen die ons dreigen te beperken, klein te houden of eng-egoïstisch te maken. Overtuigde leerlingen van Jezus zijn mensen die zozeer gegrepen zijn door het ideaal van zijn onbaatzuchtige liefde, dat zij zich vele dingen en hechte relaties willen ontzeggen, wanneer deze hun gegevenheid en dienstbaarheid in de weg staan. Die keuze is dus niet negatief. De bedoeling is niet "ruzie te maken met mensen die ons genegen zijn" of "de pijn te voelen van de onthechting". Die keuze gebeurt om Jezus' liefde-dienst consequent door te trekken tot in het concrete leven.Het vraagt inderdaad van ons een voortdurende innerlijke strijd om bepaalde mensen juist los te laten, wanneer wij hun genegenheid voor onszelf beginnen op te eisen. Het vraagt van ons een voortdurende strijd om onszelf dingen te durven ontzeggen, wanneer wij er dreigen in verslaving aan vastgekluisterd te geraken. Het vraagt van ons een voortdurende strijd om ons te onthechten, wanneer wij niet meer vrij zijn voor wat de echte liefde van ons vraagt. Er bestaat dus een “gezonde” onthechting, die eigen is aan de kern van ons christen-zijn. Waaruit bestaat die? Het gaat niet over "onszelf pijn doen", want dat soort fakirisme heeft geen enkele waarde in het christendom. Maar het is wel zeer zinvol dat iemand zodanig gegrepen wordt door een ideaal, zodanig verliefd wordt op een andere mens, zodanig in vervoering geraakt voor zijn God, dat hij zich vele dingen gaat ontzeggen juist om die vriendschap of die liefde te kunnen bewaren. Christelijke onthechting staat dus nooit op de eerste plaats als een doel op zich, maar komt altijd als het gevolg van een diepe bezieling, die eerst werd ervaren in het hart. Onthechting waarvan? zal men vragen. Niet zozeer van uiterlijke dingen. Wel veel fundamenteler: onthechting van ons ingebakken egoïsme. Het is omdat wij, ondanks onze zelfzucht, toch Gods liefde concreet hebben ervaren en begeesterd zijn door de vriendschap van de Heer, dat wij dankbaar en graag bereid zijn alles los te laten wat die liefde in de weg staat. Maar dat vraagt een dagelijkse inspanning.Jezus zegt ook nog: "Neem uw kruis op en volg mij!" Dat betekent niet dat christenen mensen zijn die het lijden moeten zoeken. Helemaal niet! Het leven zelf brengt reeds genoeg kruis en lijden mee. Het leven zelf slaat ons vele dingen uit handen die wij hoopten nog lang voor ons te kunnen bewaren. “Elk huisje heeft zijn kruisje.” De Heer vraagt niet dat wij supplementair lijden zouden opzoeken. Wat Jezus vraagt is dat wij ons kruis - ons leven zoals het nu eenmaal gegeven is, met zijn beperktheden en mogelijkheden - niet met tegenzin achter ons aan zouden slepen, maar dat wij er met moed onze schouder onder zouden zetten, dat wij het zouden dragen met grote dankbaarheid en zelfgave. Hij vraagt daarbij dat wij dat kruis zouden dragen achter Hem aan, en dat wil zeggen op zijn manier, met een hart dat, ondanks pijn en onmacht, toch liefdevol blijft open staan voor de noden van de anderen.Wie echt leerling van Jezus wil zijn, zal onvermijdelijk die weg ontmoeten van dienstbaarheid en kruis. Dit is geen gemakkelijke weg. Maar wie zich uitgenodigd voelt, betreedt een weg van bevrijding uit zijn zelfzucht en van groeiende liefde voor de anderen. Wie in de voetstappen van de Heer wil treden, zal zich graag alles willen ontzeggen wat zijn liefde in de weg staat.
Reageren, je eigen woordje plaatsen, of uitwisselen over de overweging, kan via de blog Van Woord naar leven.

Laten wij bidden

Heer,bell-tower-829039_640 geef ons liefde voor de weg die Gij gegaan zijt, liefde voor de weg van het kruis; een totaal gegeven liefde. Geef dat wij ons mogen verenigen met U, om vanuit U deze liefdesweg te gaan op alle domeinen van ons leven. Kom Heer Jezus, trek ons in de brand van uw liefde. Alle dagen van ons leven. Amen.

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn ontleend aan het week- en zondagmissaal, door de benedictijnen van de Sint-Andriesabdij en de norbertijnen van de abdijen Averbode, Postel en Tongerlo, o.l.v. Jos Van Der Veken, uitgegeven bij Brepols-Licap, © Brepols 2007.