Edmund Campion († 1581)

Edmund Campion sj, Tyburn, Londen; priester & martelaarEdmund Campion was op 25 juni 1540 te Londen geboren. Zijn ouders, van huis uit katholiek, waren overgegaan tot de anglicaanse kerk. Vandaar dat de jonge Edmund in Christ’s Hospital zijn opleiding kreeg. Hij was het die in 1553 als dertienjarig studentje een welkomstwoord mocht voorlezen bij het bezoek van koningin Mary Tudor.Hij verhuisde naar Oxford om er te studeren aan St-John’s College. Na voltooiing van zijn studies bleef hij aan het college verbonden als docent. Zijn voorlezingen waren zo populair dat zijn studenten zich zelfs Campionisten gingen noemen. Toen de stichter en weldoener van het college, Sir Thomas White, in 1564 overleed, viel hem, de pas vierentwintigjarige Campion, de hoge eer te beurt de lijkrede te mogen uitspreken. Twee jaar later, 3 september 1566, bracht koningin Elizabeth een bezoek aan het College. Weer was hij het die de welkomstrede hield, in sierlijk Latijn. Het maakte zoveel indruk op de majesteit en haar gevolg, onder wie de Earl of Leicester, dat zij hem uitnodigde in haar dienst te treden. Wie zou toen ooit vermoed kunnen hebben dat dezelfde Edmund Campion vijftien jaar later nog eens voor hen zou staan, maar dan als katholiek priester, jezuïet nog wel, verdacht van hoogverraad?En wie zou op 25 juni 1580 vermoed hebben dat de marskramer in sieraden, Mr Edmunds geheten, die zojuist vanuit Frankrijk in Dover aan land gestapt was, en die nauwkeurig door douanebeambten was ondervraagd, omdat het gerucht ging dat katholieke priesters clandestien het land probeerden binnen te komen, en wiens bagage aan een uiterst zorgvuldig onderzoek onderworpen was, zonder dat men ook maar iets verdachts had kunnen vinden… Wie zou gedacht hebben dat het hier wel degelijk ging om diezelfde Edmund Campion, die intussen jezuïetenpriester was geworden en nu naar zijn vaderland terugkeerde om te preken en sacramenten toe te dienen onder de veel geplaagde katholieken…?En dat, terwijl hij in 1566, het jaar van zijn Latijnse welkomstspeech, de Oath of Supremacy had afgelegd (de eed waarmee men de koning(in) van Engeland erkent als hoofd van de kerk). Twee jaar later was hij diaken gewijd in de anglicaanse kerk. Maar het waren juist de theologische studies geweest die hem aan het twijfelen hadden gebracht. Lezend in de kerkvaders en de grote theologen van het verleden, kwam hij tot de conclusie dat de katholieke kerk het ware geloof bewaarde. Hij besloot zijn hart te volgen. Maar omdat katholieken in Engeland verboden waren, week hij in augustus 1569 uit naar de Ierse hoofdstad Dublin. Na een verblijf van bijna drie jaar, kwam hij tot de slotsom dat het katholieke klimaat daar hem niet beviel. Hij keerde terug naar Engeland. Dus toch maar liever de anglicaanse kerk?Eenmaal terug in zijn vaderland werd hij weer bevestigd in zijn gevoelen: liever katholiek dan anglicaans. Hij vertrok naar het vasteland waar in de Noord-Franse plaats Douai sinds kort een opleidingshuis was geopend voor priesters die clandestien in Engeland wilden gaan werken. Hier werd hij katholiek, besloot met succes zijn studies en vertrok in januari 1573 naar Rome om toelating tot de jezuïetenorde te vragen. Deze verkreeg hij in mei van datzelfde jaar. Omdat de jezuïeten geen Engelse provincie kenden, werd hij naar Praag en Brno gestuurd om er zijn noviciaat te beginnen.Na zijn studies begon hij les te geven op het Praags college. Al gauw was hij de beroemdste docent van de stad. Hij schreef en regisseerde toneelstukken voor zijn leerlingen in het kader van het beroemde jezuïetentoneel. In 1580 werd hij bij pater Generaal in Rome ontboden. Deze had besloten missionarissen te zenden naar Engeland. Hij, Edmund Campion, behoorde tot de eerste lichting, tezamen met pater Robert Persons en broeder Ralph Emerson. Op 18 april van datzelfde jaar vertrokken ze naar St-Omer waar ze zich bij andere katholieke geestelijken voegden die zich voorbereidden op een overtocht naar Engeland. Maar al gauw werd bekend dat de Engelse douane extra scherp surveilleerde omdat ze getipt was. Men verspreidde zich. Zo vertrok pater Persons half juni naar de overkant, pater Campion en broeder Emerson volgden negen dagen later.Onmiddellijk na aankomst in zijn vaderland schreef Pater Campion een pamflet dat bekend is geworden onder de titel Campion’s Brag (‘Campions bluf’). Hij zette erin uiteen dat hij met zijn komst naar Engeland geen politieke, maar religieuze bedoelingen had. Dit voor het geval hij ooit zou worden gearresteerd en beschuldigd zou worden van politieke machinaties. Van dit pamflet alleen al ging een geweldig bemoedigende werking uit onder de Engelse katholieken. Een jaar later, mei 1581 schreef hij een ander boekje: Decem Rationes (‘Tien Redenen’ om een openbaar dispuut aan te gaan met anglicaanse theologen). Het boekje vond gretig aftrek onder professoren en studenten van de universiteit van Oxford.Maar in juli van datzelfde jaar was het raak. Bij een huiszoeking door getipte priesterjagers werd hij ontdekt en triomfantelijk naar Londen overgebracht. Na enkele dagen gevangenschap in een cel waarin hij niet languit kon liggen of staan, werd hij voorgeleid aan de koningin en de Earl of Leicester. Hebben ze teruggedacht aan vijftien jaar geleden? In ieder geval probeerden ze hem over te halen terug te keren tot de anglicaanse kerk; een glanzende carrière zou zijn deel zijn. Maar Edmund antwoordde simpelweg dat hij liever een katholiek martelaar was dan een anglicaanse bisschop. Teruggebracht naar zijn cel, werd hij een paar dagen later onderworpen aan de folteringen van de pijnbank. Daarna waren zijn tegenstanders best bereid aan zijn tien redenen voor een goed gesprek met anglicaanse theologen tegemoet te komen. Er werden vier cessies gehouden waarin pater Campion onverkort vasthield aan het katholiek geloof en de anderen ervan probeerde te overtuigen dat ze zich op een dwaalweg bevonden. Tevergeefs natuurlijk.Op 14 november werd zijn rechtszaak geopend in Westminster Hall. Tezamen met zeven andere priesters werd hij ervan beschuldigd te hebben samengezworen tegen de koningin; hij zou in Rome en Reims een eed hebben afgelegd om een aanslag op de koningin te beramen en uit te voeren. Toen hem werd gevraagd met opgeheven hand te zweren dat hij de waarheid zou spreken, was hij zelfs niet meer in staat zijn hand omhoog te krijgen. Een van de andere beschuldigde priesters schoot hem te hulp en hield zijn hand op. Later fluisterde hij dat er geen nagels meer zaten op de vingers van pater Campion… Alle verdachten werden schuldig verklaard en ter dood veroordeeld. Ter plekke hebben ze toen de hymne Te Deum gezongen (‘U God loven wij’).Op 1 december werd hij - tegelijk met de zojuist jezuïet geworden Alexander Briant en de wereldheer Ralph Sherwin - uit zijn cel gehaald en overgebracht naar de beruchte Tyburngevangenis. Een van de ambtenaren vroeg hem zijn misdaad te bekennen. Pater Campion reageerde: ‘Ik ben een katholiek priester. In die geloofsovertuiging heb ik geleefd en ben ik bereid te sterven. Als u vindt dat mijn godsdienst gelijkstaat met verraad, dan ben ik inderdaad schuldig. Maar aan enig ander verraad heb ik mij nooit schuldig gemaakt. God is mijn getuige.’ Hij werd gehangen, onthoofd en gevierendeeld.Tegelijk met Alexander Briant en Ralph Sherwin werd hij op 29 december 1886 door paus Leo XIII († 1903) zalig verklaard, de heiligverklaring door paus Paulus VI († 1978) vond plaats op 25 oktober 1970.Bron: Heiligen.net

Wanneer wij ’s morgens opstaan trekken we onze kleerkast open om die kleren te kiezen die geschikt zijn voor de komende dag, kijkende naar het weer, wat we gaan doen, welke mensen we gaan ontmoeten, of gewoon hoe ons humeur is. Het is des mensen. We kiezen die kleren waar we ons goed in voelen. Uiterlijke kledingdracht: een heel persoonlijke keuze.Paulus spreekt ons vandaag over een innerlijke kledingdracht. In zijn brief aan de christenen van Rome schijft hij, zo lezen we vandaag: ‘Omkleed u met de Heer Jezus Christus en geef niet toe aan uw eigen wil, die begeerten in u opwekt.’ Dus voor een christen komt het er niet enkel op aan je in de ochtend uiterlijk te kleden al naargelang je dagbezigheden, maar je ook innerlijk te kleden. En wel met Jezus Christus.Wie zich kleedt met Christus, kiest ervoor dat Jezus zijn voedsel mag zijn, de bron van zijn bestaan, de spirit van zijn liefde. Het is Jezus die plaats geven in je leven die God bedoeld heeft wanneer Hij zijn Zoon schonk aan de mensheid, namelijk in het hart van je bestaan.Vandaag begint de advent. Gisteren had ik het in mijn ‘woordje’ ter voorbereiding van de advent, over het belang van het kiezen. In ‘van Woord naar leven’ zou ik regelmatig op dit onderwerp willen terugkomen. Omdat ik echt denk dat het werkelijk kiezen voor God zo belangrijk is. Kiezen op alle domeinen van ons leven. Niet een beetje, of wat hier en wat daar, maar altijd, overal en wel ten volle. Kiezen voor God zou een constante moeten zijn in ons leven. Thuis, op de werkvloer, in levenskeuzes die we maken,… kiezen in het licht van God. Het is zo belangrijk voor ons persoonlijk leven, alsook voor het leven van de Kerk, alsook voor onze samenleving ver buiten de zogenaamde grenzen van de Kerk. Kiezen voor God komt de wereld alleen maar ten goede. In de komende weken gaan we daar nog dikwijls op terug komen.De lezing uit Jesaja vandaag eindigt met: ‘Laten wij leven in het licht van de Heer.’ Laten we … keuze dus. Leven in het licht van de Heer is een keuze. We kunnen namelijk ook kiezen om dit bewust niet te doen. We kunnen kiezen voor een leven los van de Heer. We kunnen kiezen voor praktijken die de samenleving uit elkaar trekt, die de mensheid naar beneden haalt, keuzen die de liefde ten diepste kwetst. Of we kunnen kiezen om een leven te leiden in het licht van God, zijn uitnodiging tot liefde indachtig, de mystieke dimensie van ons christelijk geloof voor ogen houdend: namelijk een leven leiden verenigd met de Heer; Hij met ons, in ons, door ons. Kiezen voor God, of kiezen tegen de liefde. Het zijn twee verschillende keuzes. Ook de gevolgen zullen verschillend zijn.Ook het evangelie van vandaag, dat spreekt over de wederkomst van Christus, heeft het over keuze. Kiezen we om waakzaam te zijn, of leven we in een soort waas waar elke vorm van aandacht voor het komen van de Heer afwezig is. Oplettend leven, alert zijn voor de moment dat Hij (weder)komt, is zo belangrijk. Niet enkel wat betreft de zogenaamde wederkomst van Christus, maar ook wat betreft het komen en zijn van Jezus vandaag. In zovele situaties en doorheen zovele mensen komt Hij tot ons, openbaart Hij zijn liefde, nodigt Hij uit in zijn liefde te treden. Hier alert voor zijn is zo belangrijk. Want, Hem zien, en ingaan op de uitnodiging die Hij doet, maakt ons leven zoveel rijker, en wezenlijk anders dan wanneer wij Hem niet zien en zijn uitnodiging niet gewaar worden.Daarom, laten we waakzaam; kiezen om waakzaam te zijn. Laten we ons, naar de woorden van Paulus, kleden met de Heer. Ja, laat ons wandelen in het licht van God.Nogmaals, een genadevolle advent voor ieder van u.krisReageren, je eigen woordje plaatsen, of uitwisselen over de overweging, kan via de blog Van Woord naar leven.

Goede God, maak ons waakzaam; waakzaam voor uw komen, uw spreken, uw handelen, uw zijn. Geef ons die innerlijke gevoeligheid U in alles te ontwaren; Gij die op zoveel plaatsen en op zoveel momenten uitnodigt uw liefde aan te nemen om vanuit uw liefde er te zijn voor hen die Gij ons toevertrouwt. Kom met uw heilige Geest over ieder van ons en schenk ons de gave van alertheid. Doe ons leven in uw licht. In Jezus’ naam. Amen.