woensdag in de 5e paasweek

Uit de Handelingen van de Apostelen 15, 1-6

In het eerste concilie van Jeruzalem staat de Kerk voor een keuze: besnijdenis of niet voor de niet-Joden die christen worden. Moet men eerst de joodse godsdienst aannemen vooraleer christen te zijn ? Een emotioneel geladen kwestie. Gaat het christendom zich binden aan de joodse traditie, of wordt het een universele godsdienst?

Er kwamen enkele leerlingen uit Judea, die betoogden dat de broeders zich moesten laten besnijden, overeenkomstig het door Mozes overgeleverde gebruik, omdat ze anders niet konden worden gered. Dit leidde tot grote onenigheid met Paulus en Barnabas en mondde uit in een felle woordenstrijd. Besloten werd dat Paulus en Barnabas, samen met enkele andere leerlingen, naar Jeruzalem zouden gaan om deze kwestie voor te leggen aan de apostelen en de oudsten. Nadat de gemeente hun uitgeleide had gedaan, gingen ze op weg en trokken ze door Fenicië en Samaria. Daar verhaalden ze uitvoerig van de bekering van de heidense volken, iets dat bij alle gelovigen grote vreugde wekte. 
Bij hun aankomst in Jeruzalem werden ze verwelkomd door de apostelen en de oudsten en door de rest van de gemeente. Ze brachten verslag uit van alles wat God door hen tot stand had gebracht. Enkele gelovigen die tot de partij van de farizeeën behoorden, gaven echter te verstaan dat ook de niet-Joodse gelovigen dienden te worden besneden en opdracht moesten krijgen zich aan de wet van Mozes te houden.
De apostelen en de oudsten kwamen bijeen om nader op deze zaak in te gaan. 

Tussenzang: Ps 122, 1-5

Refr.: Alleluia, wij gaan op naar het huis van de Heer.

Verheugd was ik toen men mij zei:
‘Wij gaan naar het huis van de Heer.’
En nu staan onze voeten
binnen je poorten, Jeruzalem.

Jeruzalem, als een stad gebouwd,
hecht en dicht opeen.
Daar trekken de stammen naartoe,
de stammen van de Heer.

Om Israëls plicht te vervullen,
te prijzen de Naam van de Heer.
Daar zetelt het gerecht,
daar troont het huis van David.

Vers voor het evangelie (Joh.10,27)

Alleluia.
Mijn schapen luisteren naar mijn stem,
zegt de Heer.
Ik ken ze en zij volgen Mij.
Alleluia.

Uit het evangelie volgens Johannes 15, 1-8

Dit evangelie helpt ons het antwoord te vinden op de vraag van de eerste lezing. Christen zijn, is ingeënt zijn op Christus, de wijnstok. Jezus in ons en wij in Hem. Geen sprake van besnijdenis, ras, kleur, cultuur. Geloof in Jezus: er is geen andere weg om christen te zijn.

Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Ik ben de ware wijnstok en mijn Vader is de wijnbouwer. Iedere rank aan Mij die geen vrucht draagt snijdt Hij weg, en iedere rank die wel vrucht draagt snoeit Hij bij, opdat hij meer vruchten voortbrengt. Jullie zijn al rein door alles wat Ik tegen jullie gezegd heb. 
Blijf in Mij, dan blijf Ik in jullie. Een rank die niet aan de wijnstok blijft, kan uit zichzelf geen vrucht dragen. Zo kunnen jullie geen vrucht dragen als jullie niet in Mij blijven. 
Ik ben de wijnstok en jullie zijn de ranken. Als iemand in Mij blijft en Ik in hem, zal hij veel vruchten voortbrengen. Maar zonder Mij kun je niets doen. 
Wie niet in Mij blijft is als een wijnrank die weggegooid wordt en verdort; hij wordt met andere ranken verzameld, in het vuur gegooid en verbrand. 
Als jullie in Mij blijven en mijn woorden in jullie, kun je vragen wat je wilt en het zal gebeuren. 
De grootheid van mijn Vader zal zichtbaar worden wanneer jullie veel vruchten voortbrengen en mijn leerlingen zijn.

Van Woord naar leven

GEHOOR GEVEN AAN DE GEEST VAN DE LETTER

Enkele leerlingen uit Judea kwamen naar voren en betoogden dat de broeders zich moesten laten besnijden volgens de wet van Mozes om gered te worden. Dit leidde tot grote onenigheid met Paulus en Barnabas, en resulteerde in een verhitte discussie. Dit lezen we vandaag in de eerste lezing.

Hier zien we een botsing van overtuigingen over hoe men verlossing kan bereiken. Sommigen geloofden dat het naleven van de Joodse wet, inclusief besnijdenis, noodzakelijk was voor redding, terwijl anderen, zoals Paulus en Barnabas, benadrukten dat geloof in Christus de enige weg tot redding is.

In de eerste lezing van morgen wordt deze episode voortgezet, waarin Paulus benadrukt dat redding niet afhangt van het naleven van wetten, maar van de genade van God die ons door Christus wordt geschonken. Paulus legt de nadruk op de rol van de heilige Geest in dit proces. We moeten ons door Hem laten leiden. Het is de Geest die ons in de genade van Christus zal binnenvoeren; de Heer die ons uiteindelijk zal bevrijden.

De Kerk is een gemeenschap van mensen en binnen zo’n gemeenschap moeten er regels worden opgesteld. Denk aan liturgie, canoniek recht en andere kerkelijke voorschriften. Deze regels zijn er om de gemeenschap te beschermen tegen ‘dwalingen’ en om eenheid te bewaren. Op zich is daar niets mis mee. Het is zoals in een gezin met kinderen: ook hier worden regels afgesproken om bepaalde waarden en normen te handhaven. In tegenstelling tot de kerkelijke gemeenschap staan deze niet op papier, maar ze hebben ook tot doel het gezin te leiden, te beschermen en bijeen te houden.

Hoewel deze richtlijnen binnen de kerkelijke gemeenschap belangrijk zijn, ligt het heil niet in het volbrengen van deze bepalingen. Je kunt perfect alle regels naleven zonder de genade van de Heer te ervaren. Het wettische is belangrijk, maar we mogen niet slaaf worden van de letter van de wet. We moeten leren naar de geest van de wet te luisteren. Als de wet ons niet naar de genade van de Heer leidt, heeft het geen zin om eraan te voldoen. Het naleven van richtlijnen is geen doel op zich, maar een middel. Het is zoals met vasten: vasten is geen doel op zich, maar een middel om meer in verbondenheid met de Heer te leven.

Een leven vervuld van Christus is dus niet het resultaat van het naleven van de wet, maar komt voort uit het zich openstellen voor de genade waarin de heilige Geest ons zal leiden.

Laten we bidden

Goede God,
help ons de juiste balans te vinden
tussen het naleven van regels
en het ervaren van uw genade.
Laat ons niet verstrikt raken in het wettische
maar open ons hart
voor de leiding van de heilige Geest.
Laat ons, in de Geest,
streven naar een leven
vervuld van Christus,
waarin U ons leidt naar ware verlossing.
In Jezus’ naam.
Amen.

Geliefde mensen, moge de genade van de Heer ons leiden naar een leven waarin we met z’n allen God eer brengen door gehoor te geven aan zijn oproep tot liefde, vrede en broederschap.
Met een genegen groet, kris

Vragen om mee op weg te gaan

Wat betekent het voor mij meer gehoor te gevan aan de geest van de letter dan aan de letter van de wet?

Welke rol spelen toewijding, liefde en mededogen in het interpreteren en toepassen van religieuze voorschriften?

Blog ‘Van Woord naar leven’

Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.

Klik hier voor de blog.

 

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn ontleend aan het week- en zondagmissaal, door de benedictijnen van de Sint-Andriesabdij en de norbertijnen van de abdijen Averbode, Postel en Tongerlo, o.l.v. Jos Van Der Veken, uitgegeven bij Brepols-Licap, © Brepols 2007.